De impact van de NPL richtlijn op de Europese incassosector

TCM Group delegatie @ FENCA Warsaw 2024

Het FENCA-congres, gehouden van 18 tot 20 september 2024 in Warschau, Polen, bracht de grootste spelers in de Europese incassosector samen. De FENCA (Federation of European National Collection Associations) vertegenwoordigt meer dan 80% van de Europese incassomarkt, en is de spreekbuis voor meer dan 85 000 medewerkers (waarvan 60% vrouwen). De organisatie is de leidende stem voor verantwoord credit management.

De laatste vijf jaar zijn turbulent geweest voor de sector. De pandemie, de oorlog in Oekraïne, de energiecrisis en stijgende rentevoeten hebben samen met nieuwe wetgeving de incassowereld grondig veranderd. Een van de meest besproken onderwerpen op het congres was de impact en implementatie van de Non-Performing Loans (NPL) richtlijn, die aanzienlijke invloed heeft op de incasso- en creditmanagementsector in Europa.

Wat is een NPL?

Non-performing loans (NPL), oftewel niet-renderende leningen, zijn leningen waarvan de aflossingen of rente al meer dan 90 dagen achterstallig zijn, of waarvan het onwaarschijnlijk is dat ze volledig worden terugbetaald zonder de onderliggende zekerheden (activa die door de kredietnemer worden verstrekt als garantie voor een lening) in te roepen. Dit vormt een risico voor banken en het bredere financiële systeem.

De EBA (European Banking Authority) speelt een centrale rol in de aanpak van NPL’s door:

Richtlijnen en toezicht:

De EBA heeft richtlijnen en aanbevelingen ontwikkeld voor banken en toezichthouders om de beheersing van NPL’s te verbeteren. Dit omvat richtlijnen voor kredietbeheer, het voorkomen van een opeenstapeling van NPL’s, en strategieën voor hun afbouw.

Rapportagevereisten:

De EBA stelt banken verplicht om regelmatig te rapporteren over hun NPL-portefeuilles, waardoor de toezichthouders inzicht krijgen in de omvang en ontwikkeling van het probleem. Deze gegevens helpen om risico’s vroegtijdig te identificeren en te adresseren.

Stresstests:

De EBA voert stresstests uit bij banken, waarbij ook de impact van een hoge NPL-ratio op de stabiliteit van de bank wordt geëvalueerd. Dit helpt om de veerkracht van banken tegen schokken in verband met slecht presterende leningen te beoordelen.

Ondersteuning van de NPL richtlijn:

De EBA ondersteunt de Europese Commissie bij de ontwikkeling van het regelgevingskader voor de aanpak van NPL’s, waaronder de recente NPL richtlijn (zie verder). Dit richt zich op het vergemakkelijken van de verkoop en het beheer van NPL’s door onder andere de markt voor secundaire leningen te stimuleren.

De combinatie van toezicht, technische standaarden, en het streven naar risicobeperking maakt de EBA een belangrijke speler in de aanpak van NPL’s binnen de Europese Unie, wat bijdraagt aan de financiële stabiliteit.

Wat is de NPL richtlijn?

De oorspronkelijke bedoeling van de NPL richtlijn was om de hoge niveaus van niet-renderende leningen (NPL’s) in het Europese banksysteem aan te pakken.  Dit zou een veerkrachtiger en transparanter banksysteem creëren, terwijl het de economische herstel en groei in de Europese Unie zou ondersteunen.

De primaire doelen?

Versterking van de financiële stabiliteit:

Door het aantal slechte leningen dat door banken wordt aangehouden te verminderen, beoogde de richtlijn systemische risico’s te voorkomen en de algehele stabiliteit van het Europese banksysteem te waarborgen.

Vermindering van NPL-niveaus:

De richtlijn was erop gericht banken een kader te bieden voor een betere beheersing, vermindering en afwikkeling van NPL’s, waarbij proactieve maatregelen werden aangemoedigd om slechte leningen te verkopen of te beheren.

Vergroting van markttransparantie:

Het doel was om transparantie in NPL-transacties te bevorderen door standaardisering van rapportagevereisten, waardoor het voor investeerders en schuldbeheerders gemakkelijker werd om deel te nemen aan NPL-markten.

Stimulering van secundaire markten:

De richtlijn bevorderde de ontwikkeling van secundaire markten voor NPL’s, waardoor banken niet-renderende leningen gemakkelijker konden doorverkopen aan investeerders en gespecialiseerde schuldeisers, wat zou helpen hun balansen op te schonen.

Ondersteuning van economische groei:

Door problematische leningen van de balansen van banken te verwijderen, beoogde de richtlijn banken in staat te stellen zich weer te richten op kredietverlening aan bedrijven en consumenten, wat uiteindelijk de economische groei zou stimuleren.

In theorie had deze aanpak dus moeten leiden tot een soepelere incasso van NPL’s, maar de realiteit blijkt minder eenvoudig.

Implementatie in Europese landen

Tijdens een paneldiscussie met enkele FENCA-leden werd de implementatie van de NPL richtlijn in verschillende Europese landen besproken. De Europese lidstaten moeten namelijk wetgeving en regels invoeren in lijn met de directive, om de afhandeling en het beheer van NPL’s te verbeteren.

De snelheid en manier van implementatie verschilt echter sterk per land, wat uitdagingen met zich meebrengt voor credit servicers en incassobureaus die op Europees niveau opereren.

Griekenland:

De richtlijn werd in december 2023  ingevoerd. Vanaf juni 2024 moesten credit servicers volledig compliant zijn.

Italië:

In de laatste fase van implementatie, met een deadline van februari 2025. De sector is volop in beweging om de nodige aanpassingen door te voeren.

Polen:

De richtlijn werd in juni 2023 gelanceerd, maar moet nog door het parlement worden goedgekeurd. Verwacht wordt dat dit binnen enkele maanden gebeurt. Dankzij de reeds goed gereguleerde secundaire markt is de impact op de Poolse incassosector beperkt.

Frankrijk:

De wet is sinds eind juni 2024 van kracht, maar de licentieprocedure verloopt traag. Slechts zes bedrijven hebben tot nu toe een licentie ontvangen.

Spanje:

Spanje loopt achter op schema. Een wetsvoorstel werd in mei 2024 gepubliceerd, maar de wet zal pas tegen eind 2025 in werking treden (1.5 jaar na deadline). Dit betekent dat de incassosector in Spanje voor het eerst gereguleerd zal worden.

Tsjechië:

De wet werd eind 2023 aangenomen, zonder rekening te houden met de gemaakte tegenwerpingen. De implementatie is streng en er zijn er nog geen licenties toegekend.

Duitsland:

In Duitsland is de wet sinds december 2023 van kracht, en alle bedrijven die een licentie aanvroegen, hebben deze ontvangen.

En wat is de situatie in België? De NPL richtlijn moest tegen eind december 2023 in wetgeving gegoten zijn. Die deadline is niet gehaald.

De uitdagingen van de NPL richtlijn

Hoewel de NPL richtlijn bedoeld was om de secundaire markt voor schulden te versterken, heeft deze in veel landen juist geleid tot meer concurrentie en een beperktere markt. De licentie-eisen blijken voor veel bedrijven een hindernis te vormen.

Daarnaast zijn er zorgen over de impact van de richtlijn op kwetsbare consumenten, met name in Spanje, waar de wet voorziet dat deze groep schulden mag aflossen tegen dezelfde prijs als investeerders de schuld zouden kopen. Het is echter moeilijk, zonder toegang tot de nodige informatie, om te bepalen wie een kwetsbare consument is. Bovendien zullen enerzijds banken twee keer nadenken vooraleer een lening wordt toegekend, anderzijds stimuleert deze regel een cultuur van slechte betalers.

Heeft u vragen over het innen van onbetaalde facturen of de NPL richtlijn? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen via s.dereze@tcm.be, of 0498 29 29 14.

27/09/2024

De impact van de NPL richtlijn op de Europese incassosector

TCM Group delegatie @ FENCA Warsaw 2024

Het FENCA-congres, gehouden van 18 tot 20 september 2024 in Warschau, Polen, bracht de grootste spelers in de Europese incassosector samen. De FENCA (Federation of European National Collection Associations) vertegenwoordigt meer dan 80% van de Europese incassomarkt, en is de spreekbuis voor meer dan 85 000 medewerkers (waarvan 60% vrouwen). De organisatie is de leidende stem voor verantwoord credit management.

De laatste vijf jaar zijn turbulent geweest voor de sector. De pandemie, de oorlog in Oekraïne, de energiecrisis en stijgende rentevoeten hebben samen met nieuwe wetgeving de incassowereld grondig veranderd. Een van de meest besproken onderwerpen op het congres was de impact en implementatie van de Non-Performing Loans (NPL) richtlijn, die aanzienlijke invloed heeft op de incasso- en creditmanagementsector in Europa.

Wat is een NPL?

Non-performing loans (NPL), oftewel niet-renderende leningen, zijn leningen waarvan de aflossingen of rente al meer dan 90 dagen achterstallig zijn, of waarvan het onwaarschijnlijk is dat ze volledig worden terugbetaald zonder de onderliggende zekerheden (activa die door de kredietnemer worden verstrekt als garantie voor een lening) in te roepen. Dit vormt een risico voor banken en het bredere financiële systeem.

De EBA (European Banking Authority) speelt een centrale rol in de aanpak van NPL’s door:

Richtlijnen en toezicht:

De EBA heeft richtlijnen en aanbevelingen ontwikkeld voor banken en toezichthouders om de beheersing van NPL’s te verbeteren. Dit omvat richtlijnen voor kredietbeheer, het voorkomen van een opeenstapeling van NPL’s, en strategieën voor hun afbouw.

Rapportagevereisten:

De EBA stelt banken verplicht om regelmatig te rapporteren over hun NPL-portefeuilles, waardoor de toezichthouders inzicht krijgen in de omvang en ontwikkeling van het probleem. Deze gegevens helpen om risico’s vroegtijdig te identificeren en te adresseren.

Stresstests:

De EBA voert stresstests uit bij banken, waarbij ook de impact van een hoge NPL-ratio op de stabiliteit van de bank wordt geëvalueerd. Dit helpt om de veerkracht van banken tegen schokken in verband met slecht presterende leningen te beoordelen.

Ondersteuning van de NPL richtlijn:

De EBA ondersteunt de Europese Commissie bij de ontwikkeling van het regelgevingskader voor de aanpak van NPL’s, waaronder de recente NPL richtlijn (zie verder). Dit richt zich op het vergemakkelijken van de verkoop en het beheer van NPL’s door onder andere de markt voor secundaire leningen te stimuleren.

De combinatie van toezicht, technische standaarden, en het streven naar risicobeperking maakt de EBA een belangrijke speler in de aanpak van NPL’s binnen de Europese Unie, wat bijdraagt aan de financiële stabiliteit.

Wat is de NPL richtlijn?

De oorspronkelijke bedoeling van de NPL richtlijn was om de hoge niveaus van niet-renderende leningen (NPL’s) in het Europese banksysteem aan te pakken.  Dit zou een veerkrachtiger en transparanter banksysteem creëren, terwijl het de economische herstel en groei in de Europese Unie zou ondersteunen.

De primaire doelen?

Versterking van de financiële stabiliteit:

Door het aantal slechte leningen dat door banken wordt aangehouden te verminderen, beoogde de richtlijn systemische risico’s te voorkomen en de algehele stabiliteit van het Europese banksysteem te waarborgen.

Vermindering van NPL-niveaus:

De richtlijn was erop gericht banken een kader te bieden voor een betere beheersing, vermindering en afwikkeling van NPL’s, waarbij proactieve maatregelen werden aangemoedigd om slechte leningen te verkopen of te beheren.

Vergroting van markttransparantie:

Het doel was om transparantie in NPL-transacties te bevorderen door standaardisering van rapportagevereisten, waardoor het voor investeerders en schuldbeheerders gemakkelijker werd om deel te nemen aan NPL-markten.

Stimulering van secundaire markten:

De richtlijn bevorderde de ontwikkeling van secundaire markten voor NPL’s, waardoor banken niet-renderende leningen gemakkelijker konden doorverkopen aan investeerders en gespecialiseerde schuldeisers, wat zou helpen hun balansen op te schonen.

Ondersteuning van economische groei:

Door problematische leningen van de balansen van banken te verwijderen, beoogde de richtlijn banken in staat te stellen zich weer te richten op kredietverlening aan bedrijven en consumenten, wat uiteindelijk de economische groei zou stimuleren.

In theorie had deze aanpak dus moeten leiden tot een soepelere incasso van NPL’s, maar de realiteit blijkt minder eenvoudig.

Implementatie in Europese landen

Tijdens een paneldiscussie met enkele FENCA-leden werd de implementatie van de NPL richtlijn in verschillende Europese landen besproken. De Europese lidstaten moeten namelijk wetgeving en regels invoeren in lijn met de directive, om de afhandeling en het beheer van NPL’s te verbeteren.

De snelheid en manier van implementatie verschilt echter sterk per land, wat uitdagingen met zich meebrengt voor credit servicers en incassobureaus die op Europees niveau opereren.

Griekenland:

De richtlijn werd in december 2023  ingevoerd. Vanaf juni 2024 moesten credit servicers volledig compliant zijn.

Italië:

In de laatste fase van implementatie, met een deadline van februari 2025. De sector is volop in beweging om de nodige aanpassingen door te voeren.

Polen:

De richtlijn werd in juni 2023 gelanceerd, maar moet nog door het parlement worden goedgekeurd. Verwacht wordt dat dit binnen enkele maanden gebeurt. Dankzij de reeds goed gereguleerde secundaire markt is de impact op de Poolse incassosector beperkt.

Frankrijk:

De wet is sinds eind juni 2024 van kracht, maar de licentieprocedure verloopt traag. Slechts zes bedrijven hebben tot nu toe een licentie ontvangen.

Spanje:

Spanje loopt achter op schema. Een wetsvoorstel werd in mei 2024 gepubliceerd, maar de wet zal pas tegen eind 2025 in werking treden (1.5 jaar na deadline). Dit betekent dat de incassosector in Spanje voor het eerst gereguleerd zal worden.

Tsjechië:

De wet werd eind 2023 aangenomen, zonder rekening te houden met de gemaakte tegenwerpingen. De implementatie is streng en er zijn er nog geen licenties toegekend.

Duitsland:

In Duitsland is de wet sinds december 2023 van kracht, en alle bedrijven die een licentie aanvroegen, hebben deze ontvangen.

En wat is de situatie in België? De NPL richtlijn moest tegen eind december 2023 in wetgeving gegoten zijn. Die deadline is niet gehaald.

De uitdagingen van de NPL richtlijn

Hoewel de NPL richtlijn bedoeld was om de secundaire markt voor schulden te versterken, heeft deze in veel landen juist geleid tot meer concurrentie en een beperktere markt. De licentie-eisen blijken voor veel bedrijven een hindernis te vormen.

Daarnaast zijn er zorgen over de impact van de richtlijn op kwetsbare consumenten, met name in Spanje, waar de wet voorziet dat deze groep schulden mag aflossen tegen dezelfde prijs als investeerders de schuld zouden kopen. Het is echter moeilijk, zonder toegang tot de nodige informatie, om te bepalen wie een kwetsbare consument is. Bovendien zullen enerzijds banken twee keer nadenken vooraleer een lening wordt toegekend, anderzijds stimuleert deze regel een cultuur van slechte betalers.

Heeft u vragen over het innen van onbetaalde facturen of de NPL richtlijn? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen via s.dereze@tcm.be, of 0498 29 29 14.

27/09/2024